Chắc chắn ai trong chúng ta cũng đã từng trải qua những cơn ho khó chịu. Ho là một phản ứng tự nhiên của cơ sở khai thác các chất dị ứng, chất nhầy hoặc các tác nhân gây kích ứng ra khỏi đường hô h ấp. Tuy nhiên, khi kéo dài và không xác định được nhân nguyên, nó có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh tiềm ẩn.
Trong số các loại ho, ho khan là một triệu chứng phổ biến và thường gây khó chịu nhất. Khác với ho có đờm, ho khan không tạo ra chất nhớt, tạo người bệnh cảm giác thách giá và khó chịu ở cổ câu. Vậy ho khan là gì? Nguyên nhân làm đâu và cách điều trị như thế nào? Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Nguyên nhân gây ra tình trạng ho khan
Ho khan có thể xuất ra nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những tác nhân bên ngoài môi trường cho đến các bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ho khan:
Nguyên nhân bệnh lý
- Nấm bệnh hô hấp: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ho khan, bao gồm bệnh cảm lạnh, bệnh sốt, bệnh viêm, bệnh viêm khí quản, bệnh viêm phổi... Ban đầu, người bệnh thường có triệu chứng ho khan, sau có thể chuyển thành ho có đờm.
- Hen thở: Ho khan dai dai, đặc biệt là vào ban đêm hoặc sau khi vận động, có thể là dấu hiệu của bệnh hen sống.
- Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Dịch axit từ dạ dày ngược lên thực quản có thể gây ra kích ứng cổ cá, dẫn đến ho khan mãn tính .
- Viêm xoang: Viêm xoang cũng có thể gây ho khan làm dịch lướt xuống cổ.
- Ung thư viết: Hồ khan kéo dài, kèm theo tiếng ồn, khó bút, bút chì chưa biết nguyên nhân có thể là dấu hiệu của ung thư thư.
- Bệnh lao: Ho khan kéo dài hơn 2 tuần, kèm theo sốt nhẹ về chiều, đổ hôi hôi, hôi cân... cần nghĩ đến bệnh lao.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc ức chế men chuyển (ACE) điều trị huyết áp cao cũng có thể gây ho khan như một tác dụng phụ.
Nguyên nhân khác
- Khói bụi, ô nhiễm không khí: Tiếp xúc với khói bụi, hóa chất, phấn hoa, lông thú... có thể gây kích ứng đường hô hấp, dẫn đến ho khan.
- Khô hanh: Thời tiết hanh khô, độ ẩm thấp cũng khiến niêm mạc họng bị khô, gây ngứa ngáy và ho khan.
- Hút thuốc lá: Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây kích ứng và tổn thương đường hô hấp, dẫn đến ho khan mãn tính.
- Căng thẳng, stress: Trong một số trường hợp, căng thẳng tâm lý kéo dài cũng có thể gây ra ho khan.
Chẩn đoán tình trạng ho khan
Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ho khan, bác sĩ sẽ dựa vào các yếu tố sau:
- Lắng nghe triệu chứng: Bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng đi kèm như sốt, sổ mũi, đau họng, khó thở, khàn tiếng, sụt cân...
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra tai, mũi, họng, nghe phổi để đánh giá tình trạng hô hấp của bạn.
- Chỉ định xét nghiệm: Tùy vào tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm như:
- Xét nghiệm máu: giúp phát hiện tình trạng nhiễm trùng, dị ứng...
- Chụp X-quang phổi: giúp phát hiện các bất thường ở phổi như viêm phổi, ung thư phổi...
- Nội soi phế quản: giúp quan sát trực tiếp bên trong phế quản, lấy mẫu xét nghiệm nếu cần.
- Kiểm tra chức năng phổi: giúp đánh giá chức năng hô hấp của phổi.
Điều trị ho khan
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ho khan, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Phương pháp Tây Y
- Thuốc kháng sinh: Được sử dụng trong trường hợp ho khan do nhiễm khuẩn.
- Thuốc kháng histamin: Giúp giảm dị ứng, giảm ho khan do dị ứng.
- Thuốc giảm ho: Giúp ức chế phản xạ ho, giảm ho khan do kích ứng.
- Thuốc giãn phế quản: Giúp mở rộng đường thở, giảm co thắt phế quản trong hen suyễn.
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Giúp giảm tiết axit dạ dày, điều trị ho khan do trào ngược dạ dày thực quản.
Phương pháp Đông y
- Sử dụng các bài thuốc Đông y: Có nhiều bài thuốc Đông y giúp giảm ho khan hiệu quả, ví dụ như bài thuốc chứa các vị thuốc như Thiên Môn Đông, Bách Bộ, Tang Bạch bì...
- Châm cứu: Châm cứu cũng là một phương pháp được áp dụng để điều trị ho khan.
Phương pháp hỗ trợ tại nhà
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ tại nhà để giảm ho khan hiệu quả:
- Uống nhiều nước: Uống đủ nước giúp làm loãng dịch nhầy, giảm ho khan do khô họng.
- Súc họng bằng nước muối sinh lý: Giúp sát khuẩn, giảm viêm họng, giảm ho khan.
- Xông hơi: Xông hơi với tinh dầu bạc hà, khuynh diệp... giúp thông thoáng đường thở, giảm ho khan.
- Bổ sung vitamin C: Tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Nghỉ ngơi đủ giấc giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.
- Tránh tiếp xúc với các nhân gây phản ứng: Cảm xúc tiếp theo với khói bụi, hóa chất, phấn hoa...
- Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ho khan mãn tính.
Hiện trạng ho khan
Để có được hiệu quả phòng, bạn nên:
- Giữ ấm cơ thể: Mặc ấm khi trời lạnh, tránh để cơ thể bị nhiễm lạnh.
- Vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Dùng tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài: Giúp hạn chế tiếp xúc với khói bụi, vi khuẩn, virus...
- Ăn uống đủ chất dinh dưỡng: Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
- Tăng cường sức đề kháng: Tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, giảm stress...
Tổng kết
Ho khan là một triệu chứng phổ biến và có thể gây ra nhiều nguyên nhân gây ra. Việc xác định chính xác nguyên nhân là rất quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả. Bên bờ việc làm thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bạn nên áp dụng các giải pháp hỗ trợ tại nhà và phòng giảm nhẹ để giảm bớt kết quả khan hiếm.
Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm bảo vệ sức khỏe giúp hỗ trợ làm giảm tình trạng ho khan. Trong số có thể kể đến Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông, đây là sản phẩm có công dụng hỗ trợ phòng bổ và giảm triệu chứng liên quan ho khan, ho gió, ho đờm, ho nhiều về đêm, ho lâu ngày, đau rát, vang tiếng,…
Hãy liên hệ ngay qua đường dây nóng (028)39 808 808 hoặc gửi yêu cầu về email: info@binhdong.vn để được tư vấn nhanh nhất có thể. Ngoài ra, bạn có thể truy cập vào trang web của Dược Bình Đông để biết thêm nhiều kiến thức về các loại bệnh khác và cách chăm sóc sức khoẻ cho bản thân và gia đình mình nhé.
Câu hỏi thường gặp
- Hồ khan bao lâu thì từ?
Thời gian ho khan phụ thuộc vào nguyên nhân và cơ sở của mỗi người. Đối với ho khan do cảm lạnh thông thường, thời gian ho khan có thể kéo dài từ 7-10 ngày. Tuy nhiên, nếu ho khan kéo dài hơn 2 tuần, bạn nên đến gặp bác sĩ để được mong đợi và điều trị kịp thời.
- Hồ khan uống thuốc gì?
Việc sử dụng thuốc điều trị ho khan cần phải bổ sung theo định nghĩa của bác sĩ. Tự ý sử dụng thuốc có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.
- Ho khan có nguy hiểm không?
Hầu hết các trường hợp ho khan là lành tính và tự khỏi. Tuy nhiên, nếu ho khan kéo dài, kèm theo các triệu chứng bất thường như sốt cao, khó thở, đau kích, ho ra máu... bạn cần đến gặp bác sĩ ngay tức khắc.
- Làm gì để phòng ho khan?
Bạn có thể áp dụng các biện pháp giải thích trong phòng như đã nêu ở trên. Ngoài ra, bạn nên tiêm cụm dịch kỳ kỳ để giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Khi nào cần đi bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ:
- Ho khan kéo dài hơn 2 tuần.
- Ho khan kèm theo sốt cao, khó thở, viêm sưng, ho ra máu...
- Ho khan ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày.
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc dự đoán và điều trị của bác sĩ.
